Aparaty bezlusterkowe powoli przebijały się na rynek fotografii ptaków. Gdy ich jedynym atutem była redukcja rozmiarów i masy, przy wyższej cenie nie zachęcało to ptasiarzy do pójścia tą drogą. Producenci jednak ciągle wprowadzali znaczące z punktu widzenia ptasiarzy funkcje, a przełomem okazał się aparat Sony A9 wprowadzając szybszy autofokus, większą tolerancję na niską światłosiłę, szybsze zdjęcia seryjne, identyfikacja i śledzenie ptaków w kadrze, co spowodowało ogromny wzrost zainteresowania bezlusterkowcami w ostatnim czasie.
Dla fotografa dzikiej przyrody wybór obiektywu wciąż ma wymiar bardziej długofalowy i jest trudniejszy niż wybór konkretnego modelu aparatu. Zadaniem tego artykułu jest zebranie wszystki dostępnych teleobiektywów do bezlusterkowców i ułatwienie podjęcia decyjzji, który system ma najwięcej do zaproponowania na tym rynku.
Obiektywy podzieliłem na grupy pod względem źrenicy wejściowej (średnicy), bo to jest tak naprawdę parametr, który decyduje o wielkości i cenie sprzętu, jak też ma przeważający wpływ na jakość uzyskiwanych przybliżeń i zdjęć. Zastosowałem dwa luźne kryteria: źrenica wejściowa 50mm i więcej oraz ogniskowa 200mm i więcej.
Zoom reporterski
To grupa bardzo uniwersalnych obiektywów wszechstronnego zainteresowania, które nadają się zwłaszcza dla osób, które wyżej cenią techniczną jakość zdjęć niż przybliżenie i planują używać ich w wielu sytuacja życiowych, nie tylko w trakcie obserwacji terenowych.
Małe obiektyw reporterskie (f4, ok. 1 kg) są dwa razy lżejsze i tańsze, za to duże (f2.8, 1.5 kg) nie tylko lepiej pracują w słabym świetle ale też pozwalają na zwiększenie zasięgu z użyciem konwerterów. Ta grupa obiektywów powinna zainteresować osoby pasjonujące się bardziej fotografią niż ptakami ale można tu znaleźć również świetnego kandydata na obiektyw dodatkowy do bardziej zaawansowanej lufy.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X’2022 |
50 |
Panasonic 2.8-4/50-200mm |
0.5 |
655 |
8000 |
50 |
Sony 4/70-200mm |
0.13 |
840 |
5700 |
50 |
Canon 4/70-200mm |
0.28 |
695 |
7500 |
50 |
Panasonic 4/70-200mm |
0.25 |
985 |
7100 |
70 |
Leica 2.8-4/90-280mm |
0.21 |
1850 |
32500 |
71 |
Canon 2.8/70-200mm |
0.23 |
1070 |
11800 |
71 |
Nikon Z 2.8/70-200mm |
0.2 |
1360 |
11400 |
71 |
Sony M1 2.8/70-200mm |
0.25 |
1480 |
9700 |
71 |
Sony M2 2.8/70-200mm |
0.3 |
1045 |
13400 |
71 71 |
Panasonic 2.8/70-200mm Sigma S 2.8/70-200mm |
0.2 0.19 |
1570 1350 |
12300 7500 |
Obiektyw portretowy
Również obiektywy z tej grupy nie są domyślnie adresowane do fotografii przyrodniczej, z powodzeniam mogą być w niej jednak stosowane. Połączenie niwielkich rozmiarów i wysokiej jakości optycznej powoduje, że nadają się jako dodatkowy obiektyw dla bardzo wymagających użytkowników. W porównaniu z zoomem 70-200/2.8 są o połowę lżejsze i tańsze, mają nieco większą średnicę przy nie zawsze gorszym przybliżeniu tj 135 vs. 200mm (tzw. oddychanie zoomów). Z konwerterami mają parametry zbliżone do 200/2.8 i 300/4, które stały się kategoriami wymarłymi. Na rynku dostępnych jest też wiele mniejszych i tańszych obiektywów z tej grupy o mniejszej światłosile lub pozbawionych AF, których tu nie umieściłem. Popularność tych obiektywów będzie rosła wraz z upowszechnaniem się matryc 50-100 MP.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X 2022 |
75 |
Canon 1.8/135mm |
0.26 |
935 |
13200 |
75 |
Sony 1.8/135mm |
0.25 |
950 |
8200 |
75 |
Samyang 1.8/135mm |
0.24 |
772 |
3900 |
75 |
Nikon 1.8/135mm |
0.2 |
995 |
14000 |
75 |
Sigma 1.8/135mm |
0.2 |
1130 |
6100 |
Mały zoom
Grupa najmniejszy obiektywów nadaje się dla osób dla których ptaki nie będą głównym tematem zainteresowania, jednak chcieliby posiadać instrument nadający się do ich dokumentacji. To obiektywy, w uproszczeniu 50mm i 0.5 kg, nie porażające jeszcze caną. W zestawieniu swoją ogniskową wyróżnia się Canon 600/11, mały ale mocarny obiektyw na ptaki dla fotografów nie ptasiarzy.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X’2022 |
39 |
Nikon 4.5-6.3/50-250mm |
0.23 |
305 |
1600 |
47 |
Tamron 4.5-6.3/70-300mm |
0.2 |
545 |
2500 |
50 |
Canon 5.6-8/100-400mm |
0.41 |
635 |
3100 |
54 |
Panasonic 4-5.6/100-300mm |
0.2 |
520 |
3000 |
54 |
Fujinon 4.5-5.6/70-300mm |
0.33 |
580 |
4000 |
54 |
Panasonic 4.5-5.6/70-300mm |
0.5 |
790 |
5300 |
55 |
Sony 4.5-6.3/70-350mm |
0.23 |
625 |
3400 |
55 |
Canon 11/600mm |
0.14 |
930 |
3200 |
Zoom komapktowy
Dla ptasiarzy poszukujących sprzętu uniwersalnego ale dającego większe przybliżenie, lepsze będą instrumenty, ktore mają rozszerzony nieco zasięg przy większej średnicy, wadze i cenie. W pewnym uproszczeniu, są to obiektywy 60mm i o wadze 1 kg.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X 2022 |
60 |
Tamron 4.5-6.7/50-400mm |
0.5 |
1155 |
7300 |
63 |
Olympus 5-6.3/100-400mm |
0.57 |
1120 |
5700 |
63 |
Panasonic 4-6.3/100-400mm |
0.25 |
985 |
8300 |
63 |
Leica 5-6.3/100-400mm |
0.24 |
1530 |
10000 |
63 |
Sigma 5-6.3/100-400mm |
0.24 |
1135 |
3900 |
Duży zoom
To grupa wysokiej klasy specjalistychnych zoomów do fotografii przyrodniczej. To najbardziej popularne obiektywy do fotografii ptaków zwłaszcza z podchodu. W zależności od strategii producenta i ograniczeń wynikajacych z pracy AF, parametry (ogniskowa i światłosiła) i cena różnie mogą wyglądać ale ich wspólną cechą jest średnica 70-90mm i waga 1.5-2 kg,
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X 2022 |
70 |
Canon 4.5-7.1/100-500mm |
0.33 |
1530 |
12700 |
71 |
Nikon 4.5-5.6/100-400mm |
0.38 |
1435 |
13000 |
71 |
Sony 4.5-5.6/100-400mm |
0.35 |
1395 |
10000 |
71 |
Fujinon 4.5-5.6/100-400mm |
0.19 |
1375 |
6500 |
75 |
Tamron 5-6.7/150-500mm |
0.32 |
1735 |
6000 |
75 |
Fujinon 5.6-8/150-600mm |
0.24 |
1605 |
9900 |
89 89 |
Olympus 4.5/150-400mm TC1.25x Canon 6.3-9/200-800mm |
0.29 0.25 |
1875 2050 |
33900 11200 |
95 |
Nikon 5.6-6.3/180-600mm |
0.25 |
1955 |
9300 |
95 |
Sony 5.6-6.3/200-600mm |
0.2 |
2115 |
8200 |
95 |
Sigma S 4.5-6.3/60-600mm |
0.42 |
2485 |
10900 |
95 107 |
Sigma S 5-6.3/150-600mm Canon 2.8/100-300mm |
0.34 0.16 |
2100 2650 |
6400 56000 |
Mały teleobiektyw stałoogniskowy
To bardzo interesujące, kompaktowe instrumenty łączące w sobie wysoką jakość optyczną z umiarkowaną ceną. I choć tracimy na uniwersalności to na zasięgu już nie koniecznie. Szczególnie interesujące wydadzą się osobom, które zawsze noszą sprzęt foto, a fotografują nieczęsto, skupiając się na obserwacjach wizualnych. Dają zatem możliwość osiągnięcia wysokiej jakości zdjęć dokumentacyjnych. Obiektywy te były przeoczane przez ptasiarzy dopuki powszechne były matryce 20-30 MP, nie są też lubiane przez producentów bo zagrażają rynkowi urządzeń jeszcze droższych, w połączaniu z cropowanie dają jednak bardzo korzystny stosunek jakości do ceny przy zachowaniu małych rozmiarów.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X’2022 |
71 |
Panasonic 2.8/200mm (+ Ex1.4x) |
0.2 |
1245 |
11700 |
73 |
Canon 11/800mm |
0.14 |
1269 |
4500 |
75 |
Olympus 4/300mm |
0.48 |
1270 |
11500 |
89 89 89 95 |
Fujifilm GFX 5.6/500mm Sigma Sports 5.6/500mm Nikon 4.5/400mm Nikon 6.3/600mm |
? 1.6 0.16 0.15 |
? 1370 1245 1390 |
? 14000 16700 27000 |
Teleobiektyw specjalistyczny
Kilkanaście lat temu lustrzanki ze stabilizowanymi obiektywami 500/4 umożliwiły fotografowanie ptaków z ręki. Dziś staje się to możliwe z nawet większymi instrumentami. To obiektywy dla fotografów wymagających dużego zasięgu i wysokiej jakośći optycznej. Przy zastosowaniu apatratów klasy premium obiektywy te świetnie radzą sobie nawet z konwerterami i przy słabym świetle. Ze względów oczywistych, to opcja dla osób, które nie chcą być ograniczone sprzętowo. W grupie tej znajdują się głównie obiektywy znacznie powyżej 100mm i o wadze 3 kg.
średnica mm |
parametry |
macro |
waga g |
cena X 2022 |
100 |
Fujinon 2/200mm (+ Ex1.4x) |
0.12 |
2265 |
26000 |
107 |
Sony 2.8/300mm |
0.16 |
1470 |
32000 |
127 |
Nikon 6.3/800mm |
0.16 |
2385 |
33900 |
142 |
Nikon 2.8/400mm TC1.4 |
0.17 |
2950 |
69000 |
142 |
Canon 2.8/400mm |
0.17 |
2890 |
61500 |
142 |
Sony 2.8/400mm |
0.16 |
2895 |
53900 |
142 |
Canon 5.6/800mm |
0.34 |
3140 |
94800 |
150 |
Sony 4/600mm |
0.14 |
3040 |
59400 |
150 |
Canon 4/600mm |
0.15 |
3900 |
66300 |
150 |
Nikon 4/600mm TC1.4 |
0.2 |
2950 |
84000 |
150 |
Canon 8/1200mm |
0.29 |
3340 |
111400 |
Konwertery dedykowane do bezlusterkowców
Poniższe zestwaienie oparte jest na wiedzy z internetów. Warto samemu sprawdzić czy obiektyw i konwerterer rzeczywiście będą dobrze współpracować oraz czy uzyskany wynik będzie satysfakcjonujący. Choć na papierze konwertery zawsze wydają się doskonałą opcją, znacznie rzadziej potwierdza się to w praktyce. Co zaskakujące, konwertery często dają dobre wyniki gdy ptaki znajduące się blisko chcemy przybliżyć, zaś zaskakująco słabo, gdy zbyt odległe ptaki chcemy przybliżych choćby nieco. Zawsze warto przede wszystkim sprawdzić czy zakup nowego aparatu z nowocześniejsza matrycą nie przyniósłby więcej korzyści z kadrowania, szybkości pracy jak i jakości zdjęcia.
mocowanie |
nazwa |
cena X’2022 |
kompatybilność |
Canon RF |
Canon Extender RF 1.4x |
2500 |
Canon RF 100-500 mm f/4.5-7.1L IS USM (tylko 300-500mm) Canon RF 600 mm f/11 IS STM Canon RF 800 mm f/11 IS STM |
Canon RF |
Canon Extender RF 2.0x |
3100 |
Canon RF 100-500 mm f/4.5-7.1L IS USM (tylko 300-500mm) Canon RF 600 mm f/11 IS STM Canon RF 800 mm f/11 IS STM |
Nikon Z |
Nikon Z Teleconverter TC-1.4x |
2900 |
NIKKOR Z 70-200 mm f/2.8 VR S NIKKOR Z 100-400 mm f/4.5-5.6 VR S NIKKOR Z 400 mm f/2.8 TC VR S NIKKOR Z 400 mm f/4.5 VR S NIKKOR Z 800 mm f/6.3 VR S Nikon 5.6-6.3/180-600mm |
Nikon Z |
Nikon Z Teleconverter TC-2.0x |
3000 |
NIKKOR Z 70-200 mm f/2.8 VR S Nikon 5.6-6.3/180-600mm |
Sony FE |
Sony FE 1.4x Teleconverter SEL14TC |
2600 |
AF: Sony 70-200 mm f/2.8 G SSM II Sony 300 mm f/2.8 G SSM II Sony 500 mm f/4 G SSM MF: Sony 70-400 mm f/4-5.6 G SSM II Sony 135 mm f/2.8 STF |
Sony FE |
Sony FE 2.0x Teleconverter SEL20TC |
2600 |
AF: Sony 70-200 mm f/2.8 G SSM II Sony 300 mm f/2.8 G SSM II MF: Sony 70-400 mm f/4-5.6 G SSM II Sony 135 mm f/2.8 STF Sony 500 mm f/4 G SSM |
L-Mount | Leica Extender 1.4x | ? | Leica SL 100-400 mm f/5-6.3 |
L-Mount |
Panasonic DMW-STC20 2x Teleconverter |
2800 |
Panasonic S 70-200mm f/2.8 Panasonic S 70-200mm f/4 |
L-Mount |
Sigma TC-1411 1.4x Teleconverter for L-mount |
1800 |
Sigma C 100-400 mm f/5-6.3 Sigma 60-600mm F4.5-6.3 Sigma 150-600mm F5-6.3 Sigma A 105 mm f/2.8 |
L-Mount |
Sigma TC-2011 2x Teleconverter for L-mount |
2000 |
Sigma C 100-400 mm f/5-6.3 Sigma 60-600mm F4.5-6.3 Sigma S 150-600mm F5-6.3 Sigma A 105 mm f/2.8 |
Fuji X |
Fujinon XF 1.4x TC WR Teleconverter |
1700 |
Fujinon XF 50-140 mm f/2.8 Fujinon XF 100-400 mm f/4.5-5.6 |
Fuji X |
Fujinon XF 2x TC WR Teleconverter |
1900 |
Fujinon XF 50-140 mm f/2.8 R LM OIS WR Fujinon XF 100-400 mm f/4.5-5.6 R LM OIS WR |
MFT |
Panasonic DMW-TC14 1.4x Teleconverter |
2000 |
Panasonic 50-200 mm f/2.8-4 Panasonic 200 mm f/2.8 (w zestawie) |
MFT |
Panasonic DMW-TC20 2x Teleconverter |
2100 |
Panasonic 50-200 mm f/2.8-4 Panasonic 200 mm f/2.8 (w zestawie) |
MFT |
Olympus M.Zuiko Digital MC-14 1.4x Teleconverter |
1500 |
Olympus 40-150 mm f/2.8 Olympus 100-400 mm f/5.0-6.3 Olympus 300 mm f/4 |
MFT |
Olympus MC-20 M.Zuiko Digital 2x Teleconverter |
1800 |
Olympus 40-150 mm f/2.8 Olympus 100-400 mm f/5.0-6.3 Olympus 300 mm f/4 |
Zachęcam do przeczytania ogólnego artykułu o rodzajach fotografów przyrody.